Boeken / Kunstboek

Fotografische sprookjes

recensie: Tim Walker en Yumiko Utsu - Story Teller en Out of ark

.

Fantasie viert hoogtij in het werk van twee populaire hedendaagse fotografen. Tim Walker en Yumiko Utsu zijn stilistische hoogvliegers, niets laten ze aan het toeval over. Walker creëert dramatische sprookjes, Utsu fotografeert banale fantasieën.   

~

Het populairste kunstboek van het moment is toch wel Tim Walker’s Story teller. Met zijn toegankelijke fotografie weet hij de oplages van het boek uit te verkopen voor deze in de winkels liggen. Wat helpt is dat Walker bekend is uit de Vogue, waar hij inmiddels 10 jaar voor fotografeert. Modellen en filmsterren poseren graag voor de lens van de fotograaf die eigenlijk net zo goed regisseur had kunnen zijn.

Net zo zorgvuldig opgebouwd als de theatrale scènes van Walker zijn de idiote beelden van Yumiko Utsu. De fotografe opent met haar voedselfotografie een nog vreemdere wereld dan Walker. Delen van de Out of ark serie die nu in boekvorm is verschenen waren onlangs te zien op de Amsterdamse UNSEEN photofair en de Saatchi Gallery.

~

Bouwend op haar Aziatische origine weet Utsu het westerse oog te verbazen met slimme en grappige stillevens.  Het is alsof Utsu, net als de kat op de boekcover, scheel uit haar octopusogen kijkt. Onderzoekend en spelend met allerhande voorwerpen bouwt ze scènes op die bol staan van maakbaarheid. Maar dit zijn niet de suikerzoete beelden van Walker, overal sijpelt een ongemakkelijke vervreemding doorheen.

Gemuteerde wereld
Utsu baseert haar esthetiek op strips en manga. Een beeldtaal die een gemuteerde wereld oplevert. De foto’s roepen een reactie ergens tussen fascinatie en platheid op. Een voorbeeld van de eerste kwalificatie is een vis doorboord met moeren. Moeren die eenzelfde kleur en spiraal hebben als de ogen van de vis, opwindend en aangrijpend tegelijk. Op andere creaties vinden we miniatuurpoppetjes die leven in een omgeving waar voedsel het landschap bepaalt. Alledaagse elementen krijgen een hele andere betekenis in de handen van Utsu. 

~

De Out of ark serie speelt vooral met de erotische lading van voedsel waarin weekdieren, vruchten en groenten de hoofdrol spelen; seks afgebeeld met grafische grofheid die animatie toestaat. Dit is de banale kant van Utsu’s werk: de schelpdieren die als vulva dienstdoen, in de meest letterlijke variant gevingerd door de schets waar de mossel opligt. Toch is de bekendste foto uit de Out of ark serie, Octopus Portrait, niets minder dan intrigerend meesterwerk. De octopus die het gezicht van een oud geschilderd portret vervangt heeft een aantrekkelijke eigenzinnigheid en lijkt tegelijkertijd gevaarlijk.