Boeken / Fictie

Geslaagd verdriet

recensie: Marian Boyer - Een geslaagd leven

De dood van een kind is een van de meest aangrijpende gebeurtenissen in een mensenleven en daarmee een vaak voorkomend leitmotief in de literatuur. Een geslaagd leven plaatst zichzelf buiten deze traditie en vertelt een ander verhaal over verdriet.

Tijdens een fietstocht wordt de tweeling Ana en Andor door het lot van elkaar gescheiden. Andor wordt geschept door een auto en staat niet meer op. Ana blijft achter in de grotemensenwereld, waar ze zonder haar broer volwassen moet worden, met alle gevolgen van dien. Ze is boos, loopt weg, en neemt uiteindelijk wraak op alles en iedereen.

Karakterschets
In Een geslaagd leven beschrijft actrice en toneelschrijfster Marian Boyer het verdriet van de achterblijvers. Ana mist haar tweelingbroer Andor bij alle nieuwe ontwikkelingen in haar leven. Haar moeder Winny is zo verlamd door verdriet dat ze zich afsluit van haar gezin en haar vader Sep is zo van zijn gezin vervreemd dat hij troost zoekt bij zijn minnares. Ana’s broertjes Arni en de gehandicapte Eus zijn te klein om de veranderingen te begrijpen en hun oma Martha ziet met lede ogen aan hoe het gezin langzaam uit elkaar valt.

Ieder gezinslid doet per hoofdstuk zijn of haar eigen verhaal. De leden van de familie zoeken naar de beste manier van het verwerken van hun persoonlijk verdriet. Deze opbouw zorgt ervoor dat voor alle personages sympathie valt op te brengen. Zelfs voor vader Sep, die door zijn overspelige gedrag de onsympathiekste van het stel lijkt. Maar ook hij tracht een manier te vinden om het verlies van Andor dragelijk te maken. Zijn gezin staat daarvoor te dichtbij.

Ana
Toch ligt de nadruk op het verwerkingsproces van tweelingzus Ana. Ze is met haar puberale gedrag zelfdestructief, gewelddadig jegens haar overspelige vader en uiteindelijk ook wraakzuchtig. Dit perspectief zorgt ervoor dat het leven vanuit haar ogen naast verdrietig vooral ook hard en eenzaam is. ‘Jij weet niks! Het is niet hetzelfde als ik en Andor. Het is anders, en jij weet helemaal niks! Geen reet!’

Ze stoot iedereen af, inclusief de jongen Mirko, die haar troost, maar tegelijkertijd ook meeneemt in zijn eigen zelfdestructie. Hij voert Ana alles wat God verboden heeft en neemt haar mee naar ‘de grote stad’ waar ze in een drugstrip een feestje bezoeken. Maar van het omgekeerde is ook sprake. Mirko volgt Ana lijdzaam als ze wegloopt en als ze haar wraak neemt.

Geen tranendal
Het boek bevat seks, geweld en vooral veel puberale boosheid. Deze boosheid leidt ertoe dat er in het verhaal nauwelijks een traan wordt gelaten. Dit is één van de redenen waardoor Boyers boek anders is dan andere boeken in dit genre. Ook haar rijke, diverse beschrijving van het gezin – waarvan alle leden anders met het verdriet omgaan – maken van dit boek een exceptie op de requiemromans van de afgelopen paar jaar.

Laat je niet afleiden door het wat opzichtige boekomslag: het verhaal is aangrijpend en sterk verteld. Het is geen gezapig tranendal, maar het verdriet en de boosheid van een gezin dat je naar de keel grijpt. Want al vanaf pagina één is duidelijk: dit gaat niet goed aflopen.

Na hun bezoek aan de muziekafdeling gingen ze op weg naar Mirko’s vriend. Die woonde op tien minuten lopen, en in de richting van F’s huis. Fucktrut, friemelwijf, vuile kut. Ana pakte de energiedrank uit haar rugzak, opnieuw voelde ze het gewicht van de bijl.