Boeken / Kunstboek

Li Wei, Torbjørn Rødland en Wolfgang Tillmans

recensie: Luchtige fotografie

.

Op de brutale foto’s van Li Wei zie je mensen vliegen. Het is een van drie luchtige fotografische series die met realiteit spelen. In de drie fotoboeken, met werk van Wolfgang Tillmans, Torbjørn Rødland, en Li Wei, voeren speelsheid en onbevangenheid de boventoon. 

Wolfgang Tillmans doet dat met straattaferelen van over de hele wereld, Torbjørn Rødland, daarentegen, houdt het klein en huiselijk. Hij maakt plagerige portretjes van mensen in alledaagse omgeving. Li Wei’s dramaturgie is een spel met hoogtevrees en heldhaftigheid. Een man vliegt uit het raam van een flat. Hangend ver boven de drukke snelweg grijpt een jongen zich vast aan handen die veilig binnen staan.

Li hangt zijn hoofdrolspeler in de lucht met alle mogelijke heroïek en fotografische stunts. Niet altijd lijkt het goed af te lopen, maar spannend is het wel. Onder de overmoedigheid en baldadigheid van Li zit kritiek op de Chinese maatschappij verborgen. Even hangt het in de lucht, maar het lichaam gaat snel na de opname ten onder in de eigen overmoed, zo lijkt het.

Niet alleen moet de maatschappij het ontgelden, ook de liefde wordt aan de kaak gesteld. Dit alles met een heel aanstekelijke ironische toon. Li lijkt nuchter te constateren dat liefde vooral veel beperkingen oplegt en opent de aanval op de kritische Chinese vrouw. De man moet het maar verduren, hij wordt lukraak de lucht in geslingerd, hangt er onhandig bij in de opvoeding of wordt als pijl afgeschoten. Het is echt heel heldhaftig om er dan nog voor te kiezen om met een vrouw op de rug door het leven te vliegen.

~

Enthousiaste sensuele fantasie


Torbjørn Rødland’s serie Vanilla Partner is speels, en soms baldadig, op een intiemere manier. Zijn modellen moeten het ontgelden met allerhande troep op hun lichaam en onflatteuze poses. Worsten, stroop en markerstrepen zijn de grondstoffen voor zijn speelsheid. Zijn portretten zijn altijd kleurrijk en hebben een vrolijke sensualiteit. Soft-BDSM die erg vanille proeft dus.

In de serie lijkt het of Rødland opgewonden giechelt met zijn modellen. Enthousiast legt hij zijn rijke fantasie als een spelletje vast. Een enkele keer komt dit goedkoop over, toch is meestal het tastbare resultaat niet pervers maar vertederend. Gelaten ondergaan de geportretteerden kleine vernederingen als alledaagse plagerijtjes. Dit maakt de Vanilla Partner serie zo prikkelend, elke foto biedt de kans op een vrolijke, intieme uitwisseling tussen de persoon op de foto en de kijker.

~

Leven onder de sterrenhemel


Wolfgang Tillmans, met zijn onbevangen documentaire stijl, reist in zijn nieuwste publicatie Neue Welt rond de wereld. Deze keer staat de leefomgeving van de mensen die hij fotografeert nog meer centraal dan in eerdere series. Stedelijke omgeving wisselt hij af met natuur. Het leven in onder meer Ethiopië, Papua, India, Haïti, China, Chili en Dubai wordt in beeld gebracht. Het vormt een serie die een momentopname van het leven op onze planeet zelf is. Alles onder de sterrenhemel lijkt hetzelfde, maar is toch overal net anders.

De nieuwe wereld van Tillmans is een lauw exotisch avontuurtje. Hij weet in de serie niet zijn stempel te drukken zoals hij dat in zijn eerdere werk wel kon. Hierin fotografeerde hij vooral vrienden en door zijn intieme betrokkenheid maakte hij met onder andere Burg een monument voor de subcultuur van de jaren 90. De eerlijke blik van de fotograaf maakte die serie tot een rauwe poëtische ode aan zijn vrienden en sociale omgeving. 

Tillmans die de wijde wereld intrekt, is minder op z’n plaats. Het is een reis die de veelzijdigheid van de wereld als een geheel laat zien, met alle kleurigheid van dien. Doordat hij maar kort op de plaatsen waar hij fotografeert is, dringt hij helaas niet diep door in de cultuur. Er zit daardoor weinig bijzonders in de kiekjes die een luchtig beeld van onze planeet geven. Zijn Neue Welt is een plaats waar wereldburgers al jaren vertoeven.  

Larys Frogier • Li Wei • Actes Sud • 4,5 sterren • 72 pagina’s • 19 euro • ISBN 978-2-330-00543-6

Torbjørn Rødland • Vanilla Partner • MACK Books • 3 sterren • 158 pagina’s • 40 euro • ISBN 978-1-907946-31-8

Wolfgang Tillmans • Neue Welt • TASCHEN • 2,5 sterren • 216 pagina’s • 29,99 euro • ISBN 978-3-8365-3974-6