Boeken / Achtergrond
special: De 8WEEKLY-boekenredactie selecteert de beste boeken van het afgelopen jaar

De beste boeken van 2014

.

Nederlandse en vertaalde romans, poëzie en non-fictie: zoals je van de boekenredactie van 8WEEKLY mag verwachten is de eindejaarslijst een afwisselende verzameling geworden met prachtige titels.

André van Dijk)
Nu we zo ongeveer alles weten van WOII en de Holocaust blijft als enige de onbeantwoorde Warum-Frage over. Martin Amis probeert daar greep op te krijgen door een overrompelende roman te schrijven over liefde, leven en dood in een nazivernietigingskamp. Een literair hoogstandje: snoeihard en emotioneel, brutaal en hilarisch, maar vooral van een aangrijpende dichtbijheid.

Maartje Wortel – IJstijd (Eva Heijnen)
IJstijd is een verhaal over de liefde, over het schrijverschap maar vooral: een zoektocht van de hoofdpersoon om zijn leven zin te geven. Want de hele dag Franse kazen eten en dure wijn drinken is ook niet alles. Met haar meeslepende stijl en droge humor weet Maartje Wortel deze grote thema’s prachtig te omvatten, wat niet zelden leidt tot herkenbare situaties.

Simone de Beauvoir Misverstand in Moskou (Inge Cohen Rohleder)
Misverstand in Moskou is zowel qua taal als qua diepgang van een grote schoonheid. De elementaire menselijke angsten en twijfels worden zonder opsmuk beschreven op een wijze die bij de lezer de behoefte doet ontstaan meer van Simone de Beauvoir te lezen – zowel haar romans als haar filosofische werk.

Elliot Perlman – Wat nooit is verteld (Madelon van Honk)
De vele demonstraties die in de Verenigde Staten hebben plaatsgevonden na de dood van Michael Brown en Eric Garner onderstrepen het belang van deze roman. Perlman drukt de lezer met een indrukwekkend, waargebeurd verhaal met zijn neus op de feiten: er is weinig verschil tussen hoe joden vroeger behandeld werden en Afro-Amerikanen nu behandeld worden; we hebben niks geleerd van de geschiedenis.

~

Een nieuwe Nederlandse striptekenaar die nog veel van zich gaat laten horen. Zonder filter is een persoonlijk verhaal over zelfrealisatie dat niet alleen goed geschreven is, maar ook opvalt door de gevarieerdheid aan stijlen. Het lukt Van Raffe ook nog om een groot verhaal ‘klein’ te houden.

Alfred Schaffer – Mens dier ding (Maarten Buser)
Voor boeken als Mens dier ding is het woord imposant uitgevonden. Schaffers zevende bundel is een soort roman in gedichten geworden, waarin hij het levensverhaal van de Afrikaanse dictator Sjaka Zoeloe (1787-1828) hervertelt. Via wilde vormexperimenten (er is een gedicht als een spelshow, en eentje als een interview) en bizarre anachronismen (Zoeloe zit ook op facebook) ontstaat een rijk geheel waar je je in vast kunt bijten.

Jim van Os – De DSM-5 voorbij! Persoonlijke diagnostiek in een nieuwe GGZ (Kasper Nijsen)
De Dsm-5 voorbij! is een scherp betoog over een belangrijke vraag: hoe gaan we om met psychische kwetsbaarheid? Van Os ontrafelt praktische misstanden in de GGZ en de conceptuele verwarring rondom DSM-diagnoses. Bovendien geeft hij een aanzet tot een nieuwe aanpak, waarin het hokjesdenken vervangen wordt door aandacht en menselijkheid.

Lydia Davis – De taal van de dingen in huis (Emma Johnson)
Het korte verhaal wordt nog al te vaak niet als een volwaardig genre beschouwd, maar meer als vingeroefening voor langere verhalen. Een doodzonde. Gelukkig is daar Lydia Davis, die met De taal van dingen in huis maar weer eens bewijst dat ze met haar fijnzinnige taalgebruik een meester is in het overdragen van haarscherpe observaties.

~

Een boek waarvan het eerste deel al in 1933 verscheen, maar dat dit jaar pas voor het eerst naar het Nederlands is vertaald. Mann zag het als zijn magnum opus, maar het publiek vond het vierdelige werk grotendeels misstaan in zijn gerenommeerde oeuvre. Onterecht.  Josef en zijn broers is ook vandaag de dag nog een ontroerende, humoristische roman die uit ontelbare verworven lagen briljant is opgebouwd.

Trudy Dehue – Betere Mensen (Ralph Evers)
Zeer urgent boek over de leefstijlpolitiek: iedereen is verantwoordelijk voor zijn welzijn en prestatie en wie anders is, heeft een afwijking. De idee is dat mensen meer op hun gezondheid letten, de uitwerking is dat we steeds sneller gediagnosticeerd worden. Wie wil begrijpen hoe het komt dat er zoveel mensen met een afkorting of diagnose rondloopt, kan niet om dit boek heen.

Fredrik Sjöberg – De Vliegenval (Kim Balk)
Een prachtig uitgegeven boek waarin Fredrik Sjöberg, bekend (zweef)vliegenonderzoeker, zijn passie onder woorden brengt door de lezer mee te nemen in zijn gedachtestroom. Dat levert een mix van essay, (auto)biografie, reisverhaal en natuurbeschrijving op; een persoonlijke tekst die het leven en de hartstocht onderzoekt. Zeer de moeite waard.