Theater / Voorstelling

Ode aan de overgave

recensie: Het temmen van de feeks (Toneelgroep Amsterdam)

.

~

Katharina’s vader, de welgestelde Batista (Hugo Koolschijn), huwt zijn twee dochters uit aan de hoogst biedende. De jongste dochter, Bianca (Karina Smulders), heeft een goede marktwaarde, maar eerst moet de oudste, de dwarse Katharina (Halina Reijn), aan de man komen. Petruchio (Hans Kesting) meldt zich tot ieders verbazing als huwelijkskandidaat voor Katharina en weet haar op wonderlijke wijze te temmen.

Vaart

~

Er is flink gesnoeid in de oorspronkelijke tekst, toegankelijk vertaald door Hafid Bouazza. Sommige scènes spelen zich geluidloos af in het glazen huis dat midden op het podium staat, of zelfs nog daarachter. Omdat je zo soms drie verschillende scènes tegelijkertijd ziet krijgt het stuk veel vaart en ontstaan er mooie verbanden. Als bijvoorbeeld Batista de rijkste huwelijkskandidaat voor zijn dochter Bianca uitzoekt, zie je ondertussen Katharina haar zusje in zwart tape wikkelen. Bianca wordt zo twee keer monddood gemaakt, en je kunt je afvragen wat het ergste is.

Verzet

In de maatschappij die Shakespeare schetst, draait alles om macht en bezit, al zetten feesten en verkleedpartijen soms voor even de rigide sociale orde op zijn kop. Er wordt getrouwd uit berekening en vrouwen zijn er handelswaar. Met een kluitje zuipende, jonge mannen die losgaan in oranje-boven tenues en schunnige liedjes zingen maakt Van Hove dat beeld weer heel eigentijds. Katharina’s getier is temidden van alle machtsspelletjes bijna kinderspel en lijkt eerder voort te komen uit wanhopig verzet dan uit raffinement of kwaadaardigheid.

Intens

Het huwelijk van Bianca en Lucentio (Jeroen Spitzenberger) zie je volgens de heersende normen ontstaan. Het begint met geil geflikflooi en verwordt al snel tot een onverschillige schijnvertoning. Het huwelijk van Katharina en Petruchio lijkt zo mogelijk nog hopelozer, maar neemt een andere wending. Hans Kesting met zijn prachtige stem is sterk en charmant als Petruchio, en ondanks het geweld dat hij gebruikt om Katharina voor zich te winnen lijkt hij haar eerder te willen verleiden tot echte onconventionaliteit dan tot lusteloze onderwerping. De confrontatie tussen de twee vurige karakters van Katharina en Petruchio wordt intens neergezet door de beide acteurs en de liefde die tussen hen ontstaat is hoewel ongewoon toch heel spannend en geloofwaardig.

Verrassend

Verrassende regie-ingrepen zorgen voor een onverwachte lading. De gewilde Bianca geniet krols en wijdbeens bovenop haar piano van haar muziekonderricht; de brute Petruchio slaat zijn jasje om Katharina’s schouders en likt het vocht op dat uit angst langs haar benen druipt. Het glazen huis dat eerst een statige, zwarte vleugel herbergt, wordt langzaam maar zeker een afgetakeld hol met een soap op de buis. Ondanks de grappen en grollen kijk je niet naar een luchtige komedie.

Wonderlijk

Als Katharina de beroemde, laatste slotmonoloog zegt waarin ze de deugden van een goede echtgenote opsomt, lijkt alles om haar heen niet meer van belang. Ze richt zich enkel tot haar man als ze spreekt van zachtheid, kwetsbaarheid en dienstbaarheid. Raadselachtig en opwindend is het, deze ode aan de overgave in een wereld vol bedrog, berekening en geweld. Het mag – met Shakespeares woorden – terecht een wonder heten.

Het temmen van de feeks is nog te zien tot en met 15 december 2005.