Theater / Voorstelling

De toekomstmuziek van Big Brother wordt overstemd door de werkelijkheid van het privacydebat in onze samenleving

recensie: Toneelgroep Alaska - Safety First

.

Journalist Nikkel Wesselink, gespeeld door Rick Paul van Mulligen, vertrouwt het bedrijf niet en besluit een onderzoek naar hen in te stellen. Hij komt enkele malen langs om het gezin (vader, moeder, dochter en de tweelingbroers) te interviewen maar wordt intussen verliefd op dochter Alex, wat een onafhankelijk onderzoek danig in de weg komt te zitten.

Tussen kunst en kitsch

~

De firma Zwart wordt neergezet als een stinkend rijk gezin. Meubelstukken zijn van goud gemaakt, de vloer is van spiegelend glas en de familieleden gaan in chique bontjes en tijgerprintjes gekleed. Overdaad doorgeslagen naar kitsch. Er wordt bewust de draak gestoken met goede smaak. Door het stuk heen klinkt het geluidsontwerp van Ronald van Oosten. Dramatische plotwendingen en onthullingen worden hierdoor benadrukt met muziek. Het is een duidelijke verwijzing naar soapseries en is bedoeld om een komische noot aan het geheel te geven. Jammerlijk genoeg wordt hiermee de plank misgeslagen. De dramatische akkoorden die herhaaldelijk aan het einde van een beladen zin worden gespeeld leiden af en leggen een te grote nadruk op de tekst die al behoorlijk expliciet is.

Overtuigende dialogen, weinig spel

Nettie Blanken speelt de gehaaide en afstandelijke moeder van het gezin. Haar man, op ontwapende wijze gespeeld door Kees Hulst, probeert tevergeefs toenadering tot zijn vrouw te zoeken, die dit telkens afwimpelt en zich terugtrekt om ruzies en gesprekken via de beveiligingsapparatuur terug te luisteren. Dit alles wordt verteld door middel van een aantal scherpe dialogen. Beide acteurs zijn oude rotten in het vak en de tekst wordt overtuigend en soepel ten gehore gebracht. Er zit echter tijdens het hele stuk weinig dynamiek in het spel, veelal staan de acteurs stil, of zitten op het toneel, waardoor het opnieuw lijkt of we naar een tv-serie kijken, wat een tweedimensionaal effect teweeg brengt.

Actuele inhoud

~

Safety First haakt sterk in op de actualiteit. De vraagstukken rondom nationale en persoonlijke veiligheid worden op filosofische wijze belicht. Mevrouw Zwart benadrukt dat het soms beter is te betalen voor het gevoel van veiligheid, dan voor de daadwerkelijke veiligheid. Er worden nieuwe termen zoals ‘post-privacy tijdperk‘ ingebracht, toegespitst op de generatie die zichzelf compleet blootgeeft via netwerken zoals Hyves en Myspace. Tegelijkertijd wordt er verwezen naar het beschikbaar maken van persoonsgegevens. Willen we een nationale DNA-bank oprichten? Een slachtoffer van een misdrijf zal wellicht welwillender staan tegenover een gekoppelde database dan anderen.  

Op een gegeven moment wordt er zelfs een noodpakket ten tonele gebracht en helemaal uitgepakt. De reclameposters hiervoor zijn momenteel op elke straathoek te zien en ook hierdoor wordt het publiek eraan herinnerd hoe de maatschappij zelf bijdraagt aan de angst voor rampen en terrorisme. Het is een interessant thema en het had meer uitgediept mogen worden. Helaas wordt de focus halverwege verlegd naar intriges en liefdesaffaires en verliest het stuk zijn context.

Schipperen

Doordat het stuk een middenweg zoekt tussen enerzijds het met humor gepresenteerde familiedrama waarbij een echtpaar op schrijnende wijze van elkaar vervreemdt en anderzijds een maatschappijkritisch betoog, raakt het op een gegeven moment enigszins op een dwaalspoor. Er wordt geen conclusie geleverd. Er zijn allerlei vragen opgeworpen, die uiteindelijk niet worden beantwoord. De personages zelf maken amper een ontwikkeling door, waardoor het stuk als een klucht wordt beëindigd. De dialogen zijn behoorlijk humoristisch maar beklijven niet. Misschien is dit de bedoeling geweest van de regisseur, maar de materie die Safety First behelst, leent zich er voor om het stuk verder uit te diepen dan nu is gedaan.

Safety First is nog te zien tot en met 19 maart.