Film / Achtergrond
special: Deel 8

IFFR 2009

Vandaag het voorlaatste deel van onze festivalrecensies, met daarin uitgebreide aandacht voor benauwende Duitse confrontaties, realistische mensensmokkel in Amerika, Chileens en Mexicaans huishoudpersoneel, Taiwanese armoe en vermakelijke Chileense vakantiesfeer.

DEEL 1 | DEEL 2 | DEEL 3 | DEEL 4 | DEEL 5 | DEEL 6 | DEEL 7 | DEEL 8 | DEEL 9 | Interview Kyung-mook Kim

Inhoud: Der Architekt | Frozen River | La nana | No puedo vivir sin ti | Parque vía | Turistas

Karakter
Der Architekt
Ina Weisse • Duitsland, 2008

~

In Der Architekt krijgt de norse architect Georg Winter plotseling te horen dat zijn moeder is overleden. Met tegenzin reist hij met zijn gezin naar de begrafenis in een klein provinciaal dorpje in Tirol. Wanneer hij daar is aanbeland, beginnen de spanningen tussen de mondaine familie en de provinciale bewoners van het dorp. Gaandeweg wordt ook de moeilijke relatie tussen Georg en zijn zoon merkbaar en begint de band die hij met zijn dochter heeft incestueuze trekjes te vertonen. Als bij de verdeling van de erfenis blijkt dat Georg ook wat lijken in de kast heeft, staat zijn gezin op het punt om uit elkaar te vallen.

Josef Bierbichler is als Georg de dramatische spil van de film. Hij is een man wiens gedrag door onthullingen uit het verleden ter discussie komt te staan. Zijn simpele boerse komaf wordt gecontrasteerd met de belangrijke positie die hij als architect heeft bereikt en die in de film vaag worden toegeschreven aan de connecties van zijn rijke vrouw. Ook wordt de moeizame relatie tussen Georg en zijn ouders opgeroepen door een aantal krachtige monologen over zijn strenge opvoeding. Hierdoor krijgt de kijker inzichten in de ontwikkeling van zijn gesloten en verbitterde karakter. Als het gezin door een sneeuwstorm gedwongen worden om in het dorp te blijven, krijgt de film een benauwde sfeer, die pijnlijke confrontaties onvermijdelijk maakt. Regisseuse Ina Weisse weet de film beklemmend te maken door een goede cast en het sterke script gaat goed in op hoe onlosmakelijke bloedbanden een karakter kunnen vormen, ondanks de wens om te willen vluchten van je roots. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op het IFFR

Toegankelijk realisme
Frozen River
Courtney Hunt • Verenigde Staten, 2008

~

Frozen River speelt zich af in het grensgebied tussen de VS en Canada en focust op Ray, die net in de steek is gelaten door haar gokverslaafde man. Zij blijft achter met haar twee zonen en torenhoge schulden die ze maar met moeite af kan lossen. Als zij op zoek gaat naar haar man, komt ze de Mohikaanse Indiaan Lila tegen, die zijn auto heeft gestolen. Lila verdient geld door illegale arbeiders door het indianenreservaat in het grensgebied te smokkelen. Ray besluit uit noodzaak om mee te doen met Lila’s smokkeltochten. De film richt zich vervolgens op de band tussen deze vrouwen en de gevaren die het smokkelen met zich meebrengt.

Frozen River gaat over Amerikanen die lijden onder de economische crisis en genoodzaakt zijn om zich in de illegaliteit te begeven om zo nog het hoofd boven water te houden. De film is daarnaast een buddy-film waarin de hoofdpersonen, die allebei in de steek zijn gelaten, uiteindelijk steun zoeken bij elkaar. Frozen River won op Sundance de prijs voor de beste film, wat niet opmerkelijk is. Het acteerwerk is sterk en geloofwaardig. Regisseuse Courtney Hunt weet de armoedige leefsituatie van Ray te balanceren met humor, maar de film is uiteindelijk iets te conventioneel en onverrassend om de status van sympathieke publieksfilm te ontstijgen. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op het IFFR

Manipulatieve huishoudster
La nana
Sebastian Silva • Chili, 2009

~

La nana is een eenvoudig gefilmd, maar geslaagd portret van een bediende en haar band met het gezin waar zij voor werkt. Raquel is een verlegen en norse huishoudster die na een lange staat van dienst last krijgt van gezondheidsproblemen. Het gezin besluit om een nieuwe huishoudster aan te nemen, maar Raquel wil de positie die zij heeft opgebouwd niet afstaan aan een nieuwkomer. De film gaat vervolgens over de komische pogingen van Raquel om met haar beperkte invloed de nieuwkomers het leven zuur te maken. Zo wordt een jonge en naïeve Peruviaanse huishoudster al snel door Raquels gedrag afgeschrikt. De oude, ervaren huishoudster die de Peruviaanse vervangt, lijkt op het eerste gezicht een taaie tante die wel bestand is tegen Raquels koppige weerstand, maar ook zij verlaat al snel het gezin. De film krijgt een nieuwe wending als de doortastende Lucy wordt ingehuurd om Raquel te helpen. Lucy weet hoe ze met Raquel om moet gaan en weet met haar houding Raquels gereserveerdheid te doorbeken.

La nana bevat sterk acteerwerk en geloofwaardige dialogen. Veel scènes zijn ook erg humoristisch, maar hebben daarnaast iets wanhopigs omdat Raquel koppig vecht om haar plek binnen het gezin te behouden. Net als in Parque vía zijn de onderliggende thema’s van de film de klassenverschillen en de afhankelijke positie die bediendes innemen binnen rijke gezinnen in Latijns-Amerika. La nana is wel luchtiger en biedt een conclusie waarin de hoofdpersoon weer op een nieuwe manier naar haar leven leert te kijken. Sebastian Silva weet zich met La nana te profileren als een regisseur die op een toegankelijke en humoristische wijze de sociale werkelijkheid van zijn land weet te vangen. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op het IFFR

Sentimentele rauwheid
No puedo vivir sin ti
Leon Dai • Taiwan, 2008

~

Tiger Award-kandidaat No puedo vivir sin ti is een in rauw zwart-wit gefilmd verhaal over alleenstaande vader Wu-hsiung Li, die tegen zijn zin in zijn dochter moet afstaan aan de autoriteiten. De film begint als Li met zijn dochter besluit om van een brug te springen, terwijl de politie hem probeert tegen te houden. In flashback wordt getoond wat de oorzaak is van zijn wanhoopsdaad. Regisseur Leon Dai toont in een realistische stijl hoe Li als havenarbeider gevaarlijke klusjes doet en met zijn dochter in relatieve armoede leeft. Dai’s realistische camerawerk is soms effectief, maar wordt teniet gedaan door sentimentele momenten. Het verhaal is, ondanks het feit dat het is gebaseerd op ware gebeurtenissen, al talloze keren als sjabloon gebruikt voor melodrama’s. Li’s dochter is een schattig meisje dat met haar trieste blik de kijker probeert te betrekken. De tegenslagen die Li verduurt, zijn voorspelbaar en bouwen op naar de climax waar de film mee begint. De weinige rauwheid die nog overblijft wordt ten slotte teniet gedaan door een happy ending. Uit No puedo vivir sin ti blijkt dat Dai weet hoe de genreconventies van een melodrama werken, maar het was beter geweest als hij zijn rauwe stijl had ingezet voor een beter verhaal. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op het IFFR

Dwangmatige kluizenaar
Parque vía
Enrique Rivero Huerta • Mexico, 2008

~

Parque vía, dat in Locarno de prijs voor de beste film won, toont in lange shots het routineuze bestaan van de simpele bediende Beto, die al jaren op een villa past van zijn bazin. Hij is gewend geraakt aan dit leven en de film volgt hem terwijl hij zijn klusjes doet. Beto kijkt in zijn vrije tijd naar tv-berichten over gewelddadige misdaden en wordt af en toe bezocht door een prostituee. Als de villa opeens is verkocht, moet Beto onder ogen zien dat zijn zorgvuldig opgebouwde leven drastisch zal veranderen en dit leidt tot de fatale conclusie van de film.

Parque vía is net als Sebastian Silva’s La nana geïnteresseerd in de relatie tussen bedienden en hun meesters. Dit is een belangrijk gegeven in het door klassenverschillen gedomineerde Latijns-Amerika. De band tussen Beto en zijn bazin is deels gebaseerd op een familiale bezorgdheid, maar vooral door haar veranderende wensen. Beto’s geroutineerde en beschermde leven is daarnaast te vergelijken met de veilige cocon waarin zijn welgestelde meesters in verkeren. Qua stijl is Parque vía realistisch, terwijl Beto’s situatie ook vervreemdende en komische momenten bevat. Amateur Nolberto Coria weet de film moeiteloos te dragen in de tragikomische rol van Beto, maar regisseur Enrique Rivero Huerta maakt iets te veel gebruik van lange observatieshots. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op het IFFR

Doelloze toerist
Turistas
Alicia Scherson • Chili, 2009

~

Turistas is de tweede film van Alicia Scherson, die al eerder opviel met Play (2005). Turistas gaat over mensen die in een impasse verkeren in hun leven. De film volgt Carla, die na een ruzie met haar man door hem in de steek wordt gelaten. Zij besluit vervolgens om er alleen op uit te gaan en ontmoet een Noorse jongen die zegt dat hij homo is. Ze trekken naar een camping op een groot natuurreservaat en Carla probeert daar haar leven op orde zetten terwijl ze de andere gasten van de camping observeert.

Schersons film moet het vooral hebben van Aline Kuppeheims charmante en weifelende vertolking van Carla. Het camerawerk weet ook een geloofwaardige zomerse vakantiesfeer te vangen, maar helaas is dat niet voldoende om de hele film te dragen. De ontwikkeling van de personages is beperkt en Scherson biedt ook weinig situaties die dramatische spanningen teweegbrengen. Misschien is het niet vreemd dat een film over een impasse deels ook lijdt aan richtingloosheid. Uiteindelijk is Turistas alleen op bepaalde momenten vermakelijk en is als een studie over de levens van personen op zoek naar zingeving en een doel in hun leven te bescheiden en onverrassend om echt op te vallen. (George Vermij)
Terug naar boven | Deze film op het IFFR