Film / Films

De universele gevoelens van een wild jongetje

recensie: Where the Wild Things Are

Waren er in de tijd dat Maurice Sendak Where the Wild Things Are schreef ook al kinderen met ADHD? In 1963 werden ze waarschijnlijk gewoon belhamels genoemd. In de adaptatie van het kinderboek legt Spike Jonze heel precies vast hoe het is om hyperactief, agressief, vervelend, creatief, dromerig, gevoelig, wraaklustig, onschuldig, onzeker en onmachtig te zijn. Oftewel, hoe het is om een heel gewoon negenjarig jongetje te zijn.

~

Max, de hoofdpersoon uit Sendaks kinderboek, wordt zonder eten naar boven gestuurd omdat hij zich wild heeft gedragen. Zijn kamer verandert daarop in een oerwoud, hij stapt in een boot, en na vele jaren varen komt hij aan op een eiland vol monsters. Hij wordt hun koning, tot hij het tijd vindt om naar huis te gaan. Thuis staat zijn avondeten klaar. Het is nog warm.

Sprookjesachtig

Minder dan driehonderd woorden had Sendak nodig om zijn verhaal op te schrijven. Het werd wereldberoemd, ook in Nederland, waar het werd uitgegeven onder de titel Max en de Maximonsters. Een van de kinderen die zich door het fantasie-eiland van Max liet betoveren, was de kleine Jonze. En gezien zijn latere sprookjesachtige clips voor onder anderen Björk, en de volstrekt originele film Being John Malkovich, is die betovering begrijpelijk.

Jonze transformeerde een prentenboek van tweeënveertig pagina’s naar een film van honderd minuten. Dat gaf hem de vrijheid om, samen met medescenarioschrijver Dave Eggers (de schrijver van What is the What en A Heartbreaking Work of Staggering Genius), het verhaal substantieel uit te breiden. Of ze er daarmee veel aan toevoegden, is een tweede. Belangrijker is om te constateren dat Jonze en Eggers de kern van het kinderboek hebben weten te raken.

Onbegrepen jongetje


Where the Wild Things Are gaat in essentie over een onbegrepen, maar niet ongeliefd jongetje, dat in zijn fantasie de wereld maakt zoals hij hem graag zou zien. In het wilde monster Carol ontmoet hij zijn evenknie: iemand die net als hij graag gein trapt, en zich pas later de gevolgen van zijn daden realiseert.

Het is even wennen om de jonge acteur Max Records tussen de gekostumeerde grote mensen te zien rondlopen. Hoe mooi Jonze ook tegen de zon in filmt, en hoe prachtig het Australische landschap ook is waar de film is opgenomen, Where the Wild Things Are doet onwillekeurig denken aan een poppenserie uit de jaren zeventig, TiTa Tovenaar bijvoorbeeld. Maar misschien is dat ook de bedoeling, aangezien Jonze’s eigen jeugd (hij is van 1969) zich in die tijd afspeelde.

Tony Soprano
Al is het dan wel weer raar om monster Carol als Tony Soprano (James Gandolfini) te horen praten. De zeer aanwezige soundtrack van Karen O and the Kids maakt het geheel een beetje te nadrukkelijk apart, alsof Jonze ons op het hart wil drukken hoe cool en vernieuwend hij nu weer bezig is. 

Het verhaal heeft, net als in het oorspronkelijke kinderboek, niet zo gek veel om het lijf. Toch is het geen kinderfilm geworden, maar een film over kinderen, die je als volwassene met een zekere weemoed kunt bekijken. Het is Jonze en Eggers gelukt om de gevoelens van een druk jongetje universeel te maken, door ze te vertalen naar het gedrag van een stoet uit de kluiten gewassen monsterpoppen. En dat allemaal onder het goedkeurend oog van de meester, Sendak. Zo beschouwd heeft Jonze ook wel enige reden om zo openlijk trots op zichzelf te zijn.