Boeken / Strip

Een boek voor iedereen

recensie: Maaike Hartjes - Gruwelijk

.

Hartjes (1972) woont samen met haar vriend Mark in Amsterdam en tekent strips over dingen die gebeuren in haar leven. Dat is eigenlijk in een notendop waar dit bundeltje over gaat. Dat dit alweer de vijfde verzameling is, geeft aan dat er een vaste schare fans trouw op de hoogte blijft van het wel en wee in huize Hartjes. Eerder verschenen onder andere Hartjes (2005) en Zo lief ben je nou ook weer niet (2007).

Herkenning
Het eerste wat opvalt bij het lezen van de stripjes, die vrijwel allemaal één pagina beslaan, is dat het eindplaatje geen grap of clou bevat. Het is de vraag of de strips überhaupt de bedoeling hebben humoristisch te zijn. Vaak lijken de strips gewoon eenvoudige mededelingen over basale aangelegenheden. Het gaat dan om situaties waarin de lezer zich zou kunnen herkennen, zoals het wachten bij een bushalte, ouder worden, hersenloos gekwaak in een mobiele telefoon, het zitten in de verkeerde trein of het maken van een pasfoto. 

Hoe meer de lezer zich kan herkennen in de situatie, des te meer sympathie hij krijgt voor het getekende karakter. Af en toe zijn de situaties echter dusdanig ridicuul dat ze ook ergernis kunnen opwekken. Welke vrouw gaat voor haar man staan dartelen op zoek naar een compliment over haar uiterlijk? En welke man noemt zijn vriendin van dik in de dertig veelvuldig ‘Poepie’? 

Victory boogie woogie
Hoewel de tekeningen doen denken aan die van een kleuter, waarvan menigeen het idee zal hebben dat ook wel te kunnen, schuilt er toch een bepaalde kracht in. Hartjes weet met haar stijl af en toe te ontroeren en wonderbaarlijk veel emotie te leggen in haar eenvoudig getekende personages, wat wellicht juist te danken is aan de herkenbare situaties. Af en toe valt de tekenares zelfs te betrappen op een uiterst scherpe vondst. Wie bijvoorbeeld goed oplet, ontdekt in een stripje over schaamteloosheid Fokke en Sukke als achteloze voorbijgangers. Dit soort beeldgrappen zijn jammer genoeg schaars en zouden meer mogen. 

Een terugkerend onderwerp in het boekje is onzekerheid. Twijfels over presteren, werk en uiterlijk komen in verschillende stripjes terug. Gelukkig vertelt Hartjes de lezer ook geregeld dat ze intens gelukkig is en toont ze af en toe de nodige zelfspot, dus we hoeven ons gelukkig niet al te veel zorgen om haar te maken. Voor de rest kabbelt haar leventje in stripvorm rustig voort en heeft ze de kunst gevonden om het nergens over te laten gaan, iets wat nog niet zo eenvoudig is. Dat het soms toch ergens over gaat, is vooral een toevalligheid. Zo komt Hartjes in aanraking met Antonie Kamerling en ervaart ze hem precies zoals de buitenwereld hem altijd heeft ervaren, terwijl we nu weten hoe hij met dat beeld heeft geworsteld. 

Ein büch fur allen und…
De vaste schare fans kan zijn hart weer ophalen met deze bonte verzameling herkenbare situaties. Voor wie op zoek is naar niet al te veel diepgang en behoefte heeft aan een portie yuppenzorgen, kan Gruwelijk gerust eens uitproberen. Ook als gift aan vrolijke jongedames misstaat het boekje niet. Mannen die zich echter gruwelijk ergeren aan onnozelheid, iets te blije of onzekere vrouwen, ach die zouden dit eigenlijk ook gewoon eens moeten proberen.