Film / Films

Het zoete hiernamaals

recensie: Hereafter

Het lijkt of hij van geen ophouden weet. Clint Eastwood is inmiddels tachtig jaar oud en komt bijna ieder jaar met een film op de proppen. Na Invictus 2009) is hier Hereafter, een mozaïekfilm over drie personages die allen een ervaring hebben met het hiernamaals. Het had tot een interessante studie kunnen leiden, maar Hereafter heeft weinig om het lijf: het verhaal leidt op voorspelbare wijze naar zijn apotheose en is nergens verrassend of opzienbarend.

~

De film opent met een zonovergoten strand in een Aziatisch land waar Marie (Cécile De France, Haute tension) en haar vriend Didier op vakantie zijn. Wanneer zij cadeautjes voor zijn kinderen uitzoekt wordt het strand overspoeld door verwoestende golven. Marie wordt meegezogen en beleeft een bijna-doodervaring. Dan verplaatst de locatie zich naar San Francisco, waar George (Matt Damon, True Grit) met de doden kan communiceren. Hij was succesvol als paragnost, maar heeft zijn beroep naast zich neergelegd. Voor George is het contact met de doden een kwelling in plaats van een gave en hij weigert om nog consulten te geven. In Londen, de derde plotlijn, heeft Marcus zijn tweelingbroer verloren en zoekt een manier om contact met hem te krijgen.

Hereafter volgt de drie personages in hun worsteling met de dood. Terug in Parijs raakt Marie geobsedeerd door haar bijna-doodervaring, waardoor zij haar baan en haar relatie dreigt te verliezen. George raakt in tweestrijd wanneer hij weer met zijn gaven geconfronteerd wordt. En de jonge Marcus is wanhopig op zoek naar antwoorden. Langzaamaan werken de drie verhaallijnen naar elkaar toe, totdat de onvermijdelijke ontmoeting plaatsvindt en het hiernamaals voor ieder een betekenis krijgt.

Toeval

~

De mozaïekfilm wordt vaak als middel ingezet om grootse, complexe thema’s aan te snijden. Hereafter komt qua structuur misschien nog wel het dichtst in de buurt van Babel (2006) van de Mexicaanse regisseur Iñarritú. Babel bevat vier verhalen, op verschillende locaties, die onlosmakelijk met elkaar verbonden blijken te zijn. Het toeval speelt hier een grote rol. Hereafter is eenvoudiger van opzet, al is het alleen maar om het hoofdthema (het hiernamaals) dat in ieder verhaal de scepter zwaait. Ook deze film berust op toeval, maar in tegenstelling tot het complexe Babel, waarin de personages en gebeurtenissen op geraffineerde wijze bij elkaar worden gebracht, is de verhaallijn voorspelbaar en de uiteindelijke ontmoeting tussen de drie te kunstmatig en bedacht.

Hoewel Hereafter veelbelovend begint, met een verwoestende en levensechte tsunami die Marie bijna het leven kost, kabbelt hij daarna in rustig tempo verder om nog even op te leven bij een bomaanslag in de Londense metro. Die twee gebeurtenissen tonen Marie en Marcus een korte blik in het hiernamaals, die helaas niet ontdaan is van banaliteiten. Een onverklaarbare kracht waait Marcus’ petje af, waardoor hij zijn metro mist. Die vervolgens in brand vliegt. En Marie ziet tijdens haar bijna-doodervaring een wazige wereld, waarin stemmen en zielen in elkaar over lijken te vloeien.

Eindstreep
Helaas kan ook de verhaallijn met Matt Damon de film niet redden. Hoewel George het meest interessante personage is, wiens gave een last is en van grote invloed is op zijn leven, is zijn karakter minimaal uitgewerkt. Een vergelijking met andere mediums, die in tegenstelling tot de oprechte George alleen uit zijn op geld en de boel belazeren, is ook niet uitgediept. Zo hoort het dus niet, lijkt scenarist Peter Morgan (scriptschrijver van ondermeer Frost/Nixon en The Queen) te willen zeggen, maar meer dan een balletje opgooien doet hij niet. Maar waar hij zich vooral op verkijkt, is die geforceerde eindstreep waar de drie karakters zo nodig samen moeten komen. In het geval van Hereafter is het geheel niet meer dan de som der delen. De film is te fragmentarisch en niet consistent genoeg om te blijven boeien. Een misstap dus van Eastwood, maar misschien maakt hij het goed met J. Edgar, zijn volgende film die in 2012 moet verschijnen. Over productief gesproken.