De kunst van het kijken

De geruchten gaan in vijftiende-eeuws Rome dat Da Vinci een godslasterlijke boodschap in het schilderij heeft verwerkt. Op deze situatie gewezen door een anonieme boodschapper, die zich De Profeet noemt, stuurt Paus Alexander VI inquisiteur Augustín Leyre naar Milaan om de zaak te onderzoeken. We volgen de belevenissen van Agustín en komen zo terecht in de wereld van de kunst en de religie aan het einde van de vijftiende eeuw.

Of eigenlijk komen we in twee werelden terecht. Hoewel veel kunst in opdracht van de kerk werd geproduceerd, wilde de kunstenaar er regelmatig een eigen mening op na houden. En die probeerde hij dan subtiel in zijn kunstwerk te verstoppen. Dit gegeven vormt het centrale thema van de roman. Sierra heeft door gedegen research proberen te achterhalen wat Da Vinci ons met Het laatste avondmaal precies heeft willen vertellen.

Wetenschappelijker dan Brown

Door zijn bevindingen in een roman te verwerken kan Sierra het zich veroorloven om conclusies aan zijn onderzoek te verbinden die hij in een wetenschappelijk setting niet snel zou kunnen doen. Het genre van de literaire roman geeft hem de vrijheid om te speculeren. Hij baseert zich echter wel degelijk op een solide onderzoek. En daar komen we op één van de verschillen tussen Sierra en Dan Brown, die vergelijkbare thema’s in De Da Vinci Code heeft opgenomen. Sierra baseert zich louter op feiten. Hij verwijst naar bestaande boeken en manuscripten. Alle feiten die je in Het geheime avondmaal tegenkomt kunnen gestaafd worden. Dit in tegenstelling tot de, soms wel erg vrije, interpretaties van Brown.

~

Het geheime avondmaal mist helaas wel weer de vaart en de spanning die Brown in zijn boeken stopt. Dit wil zeker niet zeggen dat het een saai boek is geworden over oude kunst en stoffige boeken. In tegendeel. Sierra leidt ons langzaam maar zeker een nieuwe en fascinerende wereld binnen: de wereld achter de kunst. Stukje voor stukje wordt het geheim achter Het laatste avondmaal ontrafeld. En met elke nieuwe onthulling sla je de dubbele kaft van het boek weer eens open om op de daar afgebeelde kopie van Da Vinci’s beroemde werk te controleren of alles klopt. Met elke bladzijde word je verder de vijftiende eeuw in getrokken.

Zeer educatief

Sierra weet oude tijden weer tot leven te wekken. Niet alleen krijg je een inzicht in het functioneren van de kerk in die dagen, maar ook het karakter van Da Vinci is met grote zorg gereconstrueerd. Sierra mag dan in zijn stellingen en conclusies niet zuiver wetenschappelijk te werk gaan, zijn uitspraken hebben toch een grote overtuigingskracht. Je gaat bijna denken: “Als het niet zo gegaan is, dan zou het zo gegaan móeten zijn.”

Hoewel Het geheime avondmaal de spanning mist van Dan Brown en ook niet de eruditie bezit van die andere grote historische romanschrijver Umberto Eco , heeft Sierra met deze roman een goed lezend én zeer educatief boek afgeleverd. In een tijd waarin historische romans gretig aftrek vinden door het ‘Dan Brown-effect’ is het één van de betere titels. Zeker als je niet alleen vermaakt wil worden, maar ook echt iets wil leren over de behandelde historie.